ລະດັບຂອງການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດຂອງບຸກຄົນ
1.1.ການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດຂັ້ນຕົ້ນ.
ແມ່ນ ເປັນການວາງແຜນຕັ້ງເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດໂດຍມຸ້ງມັ່ນຝຶກຝົນຕົນເອງ ໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດໂດຍມຸ້ງມັ່ນຝຶກຝົນຕົນເອງ ໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດວ່າຈະຕ້ອງຮຽນໃຫ້ຈົບ ມີອາຊີບ ມີຖານະທີ່ດີໃຫ້ໄດ້ ດ້ວຍອົງປະກອບະກອບຕ່າງໆ ເຊັ່ນ ການປະພຶດຕົນເປັນຄົນດີ ບໍ່ເຮັດໃຫ້ຕົນເປັນບັນຫາ ບໍ່ເຮັດຜິດກົດໝາຍ ແລະ ຕັ້ງເປົ້າໝາຍວ່າຈະປະກອບອາຊີບຫຍັງ ເຊັ່ນ: ຄູ, ພະຍາບານ, ຕຳຫຼວດ, ທະຫານ, ຊາວນາ ຫຼື ອື່ນໆ ທີ່ເປັນອາຊີບທີ່ສຸດຈະລິດ.
1.2.ການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດຂັ້ນກາງ.
ເປັນການຕັ້ງເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດວ່າ ຕ້ອງພະຍາຍາມຕັ້ງຕົວ ແລະ ສ້າງຖານະຂອງຕົນເອງມີຊີວິດຄູ່ ມີຊີວິດ
ຄອບຄົວມີລູກທີ່ດີໃນຊີວິດນີ້ ຈະບໍ່ຫຍໍ້ທໍ້ ຮູ້ຈັກການສ້າງຄຸນຄ່າໃຫ້ຊີວິດດ້ວຍຄວາມຂະຫຍັນຕັ້ງໃຈເຮັດຄວາມດີ ເອື້ອອາທົນມີເມດຕາຕໍ່ຜູ້ອື່ນ ຊຶ່ງເປັນເປົ້າໝາຍຊີວິດສູງສຸດ.
1.3.ການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດຂັ້ນສູງສຸດ.
ເປັນການຕັ້ງເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດທີ່ເປັນປະໂຫຍດຢ່າງຢິ່ງທັງຕໍ່ຕົນເອງ ແລະ ບຸກຄົນອື່ນ ຄື ການຕັ້ງໃຈດຳເນີນຊີວິດໃຫ້ປະສົບຄວາມສຳເລັດໃນການສຶກສາຮ່ຳຮຽນ ໝ້າທີ່ການງານ ຊີວິດຄອບຄົວ ແລະ ຕັ້ງໃຈປະຕິບັດທຳທຸກຮູບແບບ ໂດຍການຕັ້ງໃຈເຮັດຄວາມດີ ໝັ່ນໃຫ້ທານ ຖືຮັກສາສິນ ຝຶກສະມາທິເພື່ອໃຫ້ຈິດໃຈຜ່ອງໃສ ເກີດປັນຍາ ເພື່ອຖືຮັກສາເປົ້າໝາຍຂອງຊີວິດໃຫ້ຫມັ້ນຄົງໃນທຸກໆ ດ້ານ.ຖ້າທຸກຄົນໄດ້ມີການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດແລ້ວ ກໍຍາກທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ຕົນເອງປຣະສົບຄວາມສຳເຣັດໄດ້ເປົ້າໝາຍເປັນເຄື່ອງມືຊີ້ທິດທາງເຫດການທີ່ເກິດຂື້ນໃນຊ່ວງຊີວິດຂອງແຕ່ລະບຸກຄົນ ຊຶ່ງແຕ່ລະບຸກຄົນອາດມີເປົ້າໝາຍກັນຂຶ້ນຢູ່ກັບອາຊີບ ຣາຍໄດ້ ຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນຄອບຄົວແຕ່ລະບຸກຄົນ ເປົ້າໝາຍຂອງບຸກຄົນມີດັ່ງນີ້:
1.ເປົ້າໝາຍທີ່ບໍ່ເປັນເງິນ ໄດ້ແກ່ ວັດທະນະທຳປະເພນີ ສັງຄົມ ການເມືອງ ກົດໝາຍ ຄວາມຮູ້ສຶກ.
2.ເປົ້າໝາຍທີ່ເປັນເງິນ ເປັນເປົ້າໝາຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບເງິນໂດຍກົງ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ແຕ່ລະບຸກຄົນ ນັ້ນມີຄວາມເປັນຢູ່ທີ່ດີຂຶ້ນ.
ເປົ້າໝາຍທີ່ບໍ່ເປັນເງິນ:
1.ຄວາມຮູ້ສຶກ, ຄວາມຮັກ, ຄວາມຜູ້ພັນ
2.ຄວາມສຸກທີໄດ້ຮັບຈາກຄອບຄົວ
3.ການຊ່ວຍເຫຼືອສັງຄົມ
4.ການເມືອງ
5.ເຄົານົບທຳນຽມຮີບຄອງປະເພດນີ
ເປົ້າໝາຍທີ່ເປັນເງິນ:
1.ການອອມ
2.ການລົງທຶນ
3.ການເກີດລາຍໄດ້
4.ການຄອບຄຸມຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນຊີວິດປະຈຳວັນຂອງບົດຄົນ
1.3.1.ສິ່ງທີ່ຕ້ອງພິຈາລະນາໃນການກຳນົດເປົ້າໝາຍຊີວິດ:
1. ຕັ້ງເປົ້າໝາຍທີ່ແນ່ນອນ ແລະ ຊັດເຈນ ຄວນຄຳນຶງເຖິງຜົນທີ່ຈະໄດ້ຮັບວ່າເປັນໄປຕາມເປົ້າໝາຍ ຫຼື ວັດຖຸປະສົງທີ່ກຳນົດໄວ້ ຫຼື ບໍ່ ເຊັ່ນການອອມເງິນຈາກລາຍໄດ້ສຸດທິເດືອນລະ 10,000,000 ກີບ ເພື່ອສຳລັບຊື້ເຮືອນອີກ 2 ປີຂ້າງໜ້າ.
2. ເປົ້າໝາຍຕ້ອງມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ ຄວນມີການສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ກ່ອນ ຫາກຄິດວ່າເໝາະສົມແລະ ສາມາດເຮັດໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ວາງໄວ້ຈຶ່ງລົງມືປະຕິບັດ ເຊັ່ນ ຕ້ອງການອອມເງິນເດືອນລະ 800,000 ກີບ ໃນຂະນະທີ່ເງິນເດືອນທັງສິ້ນໄດ້ຮັບເດືອນລະ 2,000,000 ກີບ ແລະ ຍັງບໍ່ຫັກຄ່າໃຊ້ຈ່າຍພາຍໃນຄອບຄົວອີກເດືອນລະ 1,000,000 ກີບ ການກຳນົດເປົ້າໝາຍໃນລັກສະນະນີ້ຈຶ່ງບໍ່ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ ຄືບໍ່ສອດຄ່ອງກັບຄວາມເປັນຈິງໄດ້.
3. ເປົ້າໝາຍນັ້ນຄວນຈັດລຳດັບກ່ອນຫຼັງໃຫ້ແນ່ນອນ ເຊັ່ນ ຕ້ອງການອອມເງິນໄວ້ສຳລັບທ່ອງທ່ຽວໃນປີນີ້ແລະ ອອມເງິນເພື່ອຊື້ເຮືອນໃນອີກ 3 ປີຂ້າງໜ້າໃນອະນາຄົດ.
1.3.2.ຂະບວນການວາງແຜນຊີວິດ.
ຂະບວນການວາງແຜນຊີວິດ ມີ 4 ຂັ້ນຕອນດັ່ງນີ້:
1. ການຕັ້ງເປົ້າໝາຍຊີວິດ.
ເປັນແນວທາງໃນການວາງແຜນການດຳເນີນຊີວິດ ຂອງຕົນເອງເພື່ອໃຫ້ບັນລຸໄດ້ຕາມເປົ້າໝາຍທີ່ຕ້ອງການ ເຊັ່ນ ການຮຽນໃຫ້ຈົບການສຶກສາສູງສຸດໃນຊີວິດ ຕ້ອງກຳນົດວ່າຈະຈົບການສຶກສາເມື່ອໃດ ຈະປະກອບອາຊີບຫຍັງ ຈະຫາລາຍໄດ້ເທົ່າໄດ້ ແລະ ຫາມາໄດ້ຢ່າງໃດ ເປັນຕົ້ນ.
1. ການວາງແຜນເພື່ອເປັນແນວທາງໃນການປະຕິບັດ.
ເມື່ອໄດ້ຕັ້ງເປົ້າໝາຍແລ້ວ ກໍຕ້ອງມີການກຳນົດແຜນງານເພື່ອລະບຸວິທີທີ່ຕ້ອງປະຕິບັດຕາມແຜນ ເພື່ອໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍ ເຊັ່ນ ເມື່ອຈົບການສຶກສາແລ້ວກໍຕ້ອງເລືອກອາຊີບໃດອາຊີບໜຶ່ງ ທີ່ຈະສາມາດສ້າງລາຍໄດ້.
2. ປະເມີນທາງເລືອກ.
ຄວນມີການປະເມີນວ່າຄວນຈະຕັດສິນໃຈເລືອກອາຊີບ ໃດທີ່ເໝາະສົມກັບຕົນເອງຫຼາຍທີ່ສຸດໂດຍເນັ້ນທີ່ຄວາມສົນໃຈ ແລະ ມັກໃນອາຊີບນັ້ນ.
3. ການຕັດສິນໃຈ.
ຫາກການວາງແຜນຕາມຂັ້ນທີ່ 1 ເຖິງ 3 ເປັນໄປຕາມເປົ້າໝາຍກໍ່ສາມາດຕັດສິນໃຈເລືອກປະກອບອາຊີບໄດ້ ແຕ່ຫາກບໍ່ປະສົບຄວາມສຳເລັດກໍ່ຕ້ອງຍົກເລີກ ຫຼື ຖ້າຕ້ອງການທີ່ຈະປະກອບອາຊີບອື່ນໆ ກໍຕ້ອງປັບປ່ຽນ ການວາງແນວທາງການປະກອບອາຊີບໃໝ່.
1.3.3.ຊ່ວງຊີວິດໃນການວາງແຜນເປົ້າໝາຍ.
ການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດຈະມີການເຄື່ອນໄຫວຢູ່ຕະຫຼອດເວລາ ດັ່ງນັ້ນວົງຈອນຊີວິດຂອງແຕ່ລະບຸກຄົນຕັ້ງແຕ່ເດັກຈົນໄວຊະລາກໍຈະມີອາຍຸແຕກຕ່າງກັນໄປ ຄວາມຕ້ອງການ ແລະ ເປົ້າໝາຍຈັງປ່ຽນແປງຕາມໄປດ້ວຍ ບຸກຄົນສ່ວນໃຫຍ່ຈຶ່ງຕ້ອງວາງເປົ້າໝາຍ ແລະ ວາງແຜນໃນແຕ່ລະຊ່ວງຊີວິດໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບລາຍໄດ້ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບໃນຊ່ວງນັ້ນ ເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ເກີດບັນຫາໃນອະນາຄົດ ຊຶ່ງໄດ້ແກ່ ການຕົກງານ ການເສັຍຊີວິດຂອງບຸກຄົນໃນຄອບຄົວການເຈັບປ່ວຍ ຊຶ່ງເປັນເຫດການທີ່ບໍ່ອາດຮູ້ລ່ວງໜ້າໄດ້ ຖ້າມີການຕຽມແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດໄວ້ກ່ອນກໍ່ຈະຊ່ວຍແກ້ບັນຫາໄວ້ໄດ້.
1.ຊ່ວງໄວເດັກ ອາຍຸໃນໄວເດັກຈົນເຖິງປະມານ 20 ປີ ເປັນໄວທີ່ຢູ່ໃນຄວາມເບິ່ງແຍງຮັບຜິດຊອບຂອງພໍ່ແມ່ທີ່ຕ້ອງລ້ຽງດູ ແລະ ເປັນຊ່ວງການສຶກສາຫາຄວາມຮູ້ ຈຶ່ງຍັງບໍ່ມີລາຍໄດ້ທີ່ຈະນຳມາຈຸນເຈືອຄອບຄົວ.
2.ຊ່ວງໄວຫຼັງຈົບການສຶກສາ ອາຍຸປະມານ 21-30 ປີ ເປັນໄວທີ່ຢູ່ລະຫວ່າງການເລີ່ມສ້າງຄອບຄົວເລີ່ມ
ເຮັດວຽກ ບາງຄົນກໍແຕ່ງງານ ແລະ ສ້າງຖານະລາຍໄດ້ໃນຊ່ວງນີ້ຈະຄ່ອຍເປັນຄ່ອຍໄປ ແລະ ເພີ່ມຂຶ້ນເລື່ອຍໆ ບາງຄອບຄົວກໍເລີ່ມມີລູກ ແລະ ເກັບເງິນບາງສ່ວນໄວ້ໃຊ້ຈ່າຍພາຍໃນຄອບຄົວ ເຊັ່ນ: ຊື້ເຮືອນ, ຊື້ລົດ ເປັນຕົ້ນ.
3.ຊ່ວງໄວເຮັດວຽກເຕັມທີ່ ອາຍຸປະມານ 31- 45 ປີ ເປັນຊ່ວງໄລຍະເວລາ ທີ່ກຳລັງຂະຫຍາຍຄອບຄົວ ແລະ ມີໝ້າທີ່ການງານໝັ້ນຄົງ ມີລາຍໄດ້ແນ່ນອນ ແຕ່ເປັນຊ່ວງທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍຄ່ອນຂ້າງສູງ ເນື່ອງຈາກຕ້ອງຈ່າຍຄ່າຮ່ຳຮຽນລູກ, ຄ່າອາຫານ ຄ່າຮັກສາພະຍາບານ ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ.
4.ຊ່ວງກ່ອນໄວກະສຽນອາຍຸ ອາຍຸປະມານ 46 - 50 ປີ ເປັນຊ່ວງທີ່ມີລາຍໄດ້ ແລະ ມີໝ້າທີ່ການງານສູງສຸດໃນຊ່ວງໄລຍະເວລາໜຶ່ງ ໃນໄລຍະນີ້ສຳລັບຜູ້ມີລູກກໍຈະຈົບການສຶກສາ ແລະ ເຮັດວຽກ ຫຼື ສ້າງຄອບຄົວຂອງຕົນເອງໄດ້ແລ້ວ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍກໍຈະຫຼຸດລົງ ເງິນອອມກໍຈະມີເພີ່ມຂຶ້ນ.
5. ໄວກະສຽນອາຍຸ ອາຍຸຕັ້ງແຕ່ 60 ປີຂຶ້ນໄປ ເປັນຊ່ວງທີ່ລາຍໄດ້ຈະຫຼຸດລົງເລື່ອຍໆ ເນື່ອງຈາກລາຍໄດ້ປະຈຳບໍ່ມີເພາະອອກຈາກງານແລ້ວ ແຫຼ່ງລາຍໄດ້ມາຈາກເງິນບຳເນັດ ບຳນານ ເງິນປະກັນສັງຄົມ ດອກເບ້ຍ ເປັນຕົ້ນ.
1.3.4.ຫຼັກການວາງແຜນເປົ້າໝາຍຊີວິດ.
ກ່ອນຈະເລີ່ມຕົ້ນເຮັດສິ່ງໃດກໍຄວນຈະກຳນົດເປົ້າໝາຍທີ່ຕ້ອງການໄວ້ລ່ວງໜ້າສະເໝີ ເພາະເປົ້າໝາຍເປັນເຄື່ອງມືທີ່ກຳນົດທິດທາງໃຫ້ຮູ້ວ່າສິ່ງທີ່ຄາດຫວັງ ແລະ ຕ້ອງການເຮັດໃຫ້ສຳເລັດໄດ້ນັ້ນມີພຽງໃດ ການວາງແຜນເປົ້າໝາຍໃນຊີວິດຈຶ່ງຄວນຈະຕ້ອງກຳນົດເປົ້າໝາຍ ທີ່ຕ້ອງການໃຫ້ບັນລຸຜົນສຳເລັດ ອາດຈະເປັນໝາຍໄລຍະສັ້ນ ຫຼື ເປົ້າໝາຍໄລຍະຍາວກໍໄດ້ ແຕ່ເປົ້າໝາຍທີ່ດີນັ້ນຄວນຈະກຳນົດຕາມຫຼັກ SMART ດັ່ງນີ້:
S = Specific ຄື ຈະຕ້ອງມີຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ສະເພາະເຈາະຈົ່ງ ເຊັ່ນ ກຳນົດເປົ້າໝາຍວ່າອີກ 3 ປີ ຖ້າຫາກຮຽນຈົບລະດັບຊັ້ນສູງ ຫຼື ປະລິຍາຕີ ແລ້ວຈະເຮັດວຽກເພື່ອຫາລາຍໄດ້ລ້ຽງຕົນເອງ ແລະ ຄອບຄົວ.
M = Measurable ຄື ສາມາດວັດຜົນ ແລະ ປະເມີນຜົນໄດ້ ເຊັ່ນ ກຳນົດເປົ້າໝາຍໄວ້ວ່າຈະເຂົ້າອົບຮົມຫຼັກສູດໄລຍະສັ້ນ ການເປັນຜູ້ປະກອບການ ພາຍໃນ 3 ເດືອນ.
A = Acceptable ຄື ສາມາດຍອມຮັບໄດ້ ເຊັ່ນ ຕ້ອງການຈະສ້າງທຸລະກິດຮ້ານຂາຍກາເຟພາຍໃນ 1 ປີ ໂດຍສຶກສາຄວາມເປັນໄປໄດ້ຂອງຕົນເອງ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມຕ່າງໆ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.
R = Realistic ຄື ເປົ້າໝາຍນັ້ນຕ້ອງຢູ່ເທິງພື້ນຖານຂອງຄວາມເປັນຈິງ ເຊັ່ນ ຕ້ອງການຈະອອກກຳລັງກາຍທຸກເຊົ້າ ແລະ ເຢັນ ຫຼື ຕ້ອງການຈະໄປພັກຜ່ອນໃນມື້ຢຸດ.
T = Timely ຄື ເປົ້າໝາຍນັ້ນຕ້ອງມີການກຳນົດເວລາແນ່ນອນ ຖ້າບໍ່ມີກອບເວລາກໍ່ຈະເຮັດໃຫ້ຄວາມມຸ້ງມັ່ນລຸດລົງ ແລະ ອາດຈະເຮັດໃຫ້ເປົ້າໝາຍນັ້ນລຸດລົງ.
E-Extending ຄື ເປົ້າໝາຍນັ້ນຄວນຈະເປັນສິ່ງທີ່ທ້າທາຍຄວາມສາມາດ ແລະ ເພີ່ມສັກຍາພາບຂອງຜູ້ປະຕິບັດ.
R-Rewarding ຄື ເປົ້າໝາຍທີ່ກຳນົດນັ້ນ ຄວນຈະຄຸ້ມຄ່າກັບການປະຕິບັດຊຶ່ງເປັນເປົ້າໝາຍທີ່ເຮັດແລ້ວຈະເກີດປະໂຫຍດ ຄຸ້ມຄ່າກັບແຮງງານ ແລະ ເວລາ.
1.4.ການເລືອກຄູ່ຄອງ.
ການມີຊີວິດຄູ່ ຊີວິດຄອບຄົວທີ່ມີຄວາມສຸກ ເປັນສິ່ງຄູ່ຮັກທຸກຄົນພຶງປາດຖະໝາຢາກໃຫ້ເກີດຂຶ້ນ ແລະ ມີຄູ່ຮັກຈຳນວນບໍ່ນ້ອຍເຊື່ອວ່າ “ຄວາມຮັກ” ຈະສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາ ແລະ ອຸປະສັກໃນຊີວິດໄດ້ທຸກຢ່າງ ແຕ່ໃນຄວາມເປັນຈິງບໍ່ໄດ້ເປັນເຊັ່ນນັ້ນສະເໝີໄປ ດັ່ງນັ້ນການເລືອກຄູ່ຄອງຄວນພິຈາລະນາ ດັ່ງນີ້:
1.ບໍ່ຄວນເລືອກຄູ່ຄອງທີ່ແຕກຕ່າງກັນຫຼາຍ.
ການເລືອກຄູ່ຄອງທີ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນຫຼາຍ ມັກຈະເກີດຄວາມຂັດແຍ້ງກັນໄດ້ຫຼາຍ ເພາະຊ່ອງວ່າງທີ່ເກີດຂຶ້ນອາດເຮັດໃຫ້ບໍ່ເຂົ້າໃຈກັນ ແລະ ກາຍເປັນຈຸດຂັດແຍ້ງຕໍ່ໄປ.
2.ບໍ່ຄວນເລືອກພຽງເພາະໜ້າຕາ ຫຼື ຮູບຮ່າງທີ່ປະທັບໃຈ.
ໜ້າຕາ ແລະ ຮູບຮ່າງເປັນພຽງພາບລັກພາຍນອກ ໃນການເລືອກຄູ່ຄອງຄວນມອງເລິກເຂົ້າໄປໃນບຸກຄະລິກກະພາບ ແລະ ຈິດໃຈວ່າ ເໝາະສົມກັນດີພຽງໃດ ຫຼື ບໍ່ ແນວໃດ.
3.ບໍ່ຄວນເລືອກຄູ່ຄອງເພາະຫວັງສົມບັດ.
ການເລືອກຄູ່ຄອງພຽງເພາະຫວັງ ການຄອບຄອງສົມບັດຂອງຄູ່ຄອງໂດຍບໍ່ຄຳນຶກເຖິງຄຸນສົມບັດດ້ານ
ອື່ນໆ ອາດເຮັດໃຫ້ຜິດຫວັງໄດ້ພາຍຫຼັງຖ້າແຕ່ງງານມີລູກຕໍ່ໄປ ລູກບໍ່ໄດ້ເກີດຈາກຄວາມຮັກຂອງພໍ່ແມ່ເຮັດໃຫ້ເດັກຕ້ອງເຕີບໂຕຂຶ້ນມາໃນສິ່ງແວດລ້ອມຂອງຄອບຄົວທີ່ບໍ່ໄດ້ມີຄວາມຮັກຕໍ່ກັນ ເດັກຈະເຕີບໂຕເປັນຄົົນທີ່ບໍ່ມີຄວາມສຸກ ແລະ ອາດເປັນບັນຫາສັງຄົມຕໍ່ໄປໄດ້.
4.ບໍ່ຄວນເລືອກຄົົນທີ່ຕິດການພະນັນ.
ການເລືອກຄູ່ຄອງທີ່ຕິດການພະນັນ ອາດເຮັດໃຫ້ຄອບຄົວບໍ່ໝັ້ນຄົງທາງການເງິນ ແລະ ມີບັນຫາໜີ້ສິນ.
5.ບໍ່ຄວນເລືອກຄົົນທີ່ມີບັນຫາບຸກຄະລິກກະພາບປັ່ນປ່ວນ.
ການເລືອກຄູ່ຄອງທີ່ມີບັນຫາບຸກຄະລິກກະພາບປັ່ນປ່ວນ ຈະເຮັດໃຫ້ການດຳເນີນຊີວິດຄອບຄົວເປັນໄປດ້ວຍຄວາມຍາກເຢັນ ແລະ ຈົບລົງດ້ວຍບັນຫາການຢ່າຮ້າງ ບໍ່ຄວນເລືອກບຸກຄົນທີ່ມີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ພຶດຕິກຳຮຸນແຮງເຊັ່ນ ດື່ມສຸລາ ແລ້ວມັກທຳຮ້າຍຮ່າງກາຍ.
1.5.ການແຕ່ງງານ.
ການແຕ່ງງານ ແມ່ນການທີ່ຊາຍ, ຍິງ ສະໝັກໃຈມາຢູ່ກິນ ແລະ ໃຊ້ຊີວິດຮ່ວມກັນຂ້ອຍຜົວເມຍ ໂດຍບໍ່ກ່ຽວຂ້ອງທາງຊູ້ສາວກັບບຸກຄົນອື່ນໃດ ມີຄວາມຜູກພັນຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນທັງທາງກົດໝາຍ ແລະ ວັດທະນະທຳ ຊ່ວຍກັນເສີມສ້າງຮາກຖານຂອງຄອບຄົວໃຫ້ຫມັ້ນຄົງ ມີບຸດທິດາສືບວົງຕະກູນຕໍ່ໄປ ການທີ່ຊາຍ ແລະ ຍິງຈະປະສົບຄວາມສຳເລັດໃນຊີວິດການແຕ່ງງານບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍເຖິງວ່າຈະມີຄວາມຮັກເປັນພື້ນຖານທີ່ສຳຄັນກໍຊ່ວຍໄດ້ບໍ່ເທົ່າໃດ ຄູ່ສົມລົດຕ້ອງເຮັດຄວາມເຂົ້າໃຈ ສຶກສາຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນຮັບຮູ້ທັງຂໍ້ດີ ແລະ ຂໍ້ເສຍຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນ ຮູ້ຈັກສະພາວະອາລົມຄວາມຕ້ອງການຄວາມສົນໃຈ ອຸປະນິໃສໃຈຄໍ ເຈຕົກຕິຕ່າງໆ ຂອງຄູ່ຄອງ ຕະຫຼອດຈົນຮູ້ຈັກການຜ່ອນຜັນ ແລະ ໃຫ້ອະໄພຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນ ນອກຈາກຄວາມເຂົ້າໃຈຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນແລ້ວຄູ່ສົມລົດຈະຕ້ອງວາງແຜນໃນການດຳເນີນຊີວິດຮ່ວມກັນທັງດ້ານການປັບຕົວນິໃສໃຈຄໍ ການໃຊ້ເງິນ ການງານ ການພັກຜ່ອນ ແລະ ການສັງຄົມ ຕະຫຼອດຈົນການມີບຸດຊຶ່ງຈະຕ້ອງຄຳນຶງເຖິງອະນາຄົດເປັນສິ່ງສຳຄັນ.
1.6.ການວາງແຜນສຸຂະພາບກອ່ນມີລູກ.
1.ການກວດສຸກຂະພາບເບື້ອງຕົ້ນ ແລະ ກວດທາງຫ້ອງປະຕິບັດການ ເຊັ່ນ: ການວັດຄວາມດັນເລືອດ, ຊັ່ງນ້ຳໜັກວັດສ່ວນສູງ, ກວດຮ່າງກາຍທັ່ວໄປທຸກລະບົບ ເພື່ອໃຫ້ຮູ້ເຖິງຄວາມສົມບູນ ແລະ ຄວາມພ້ອມຂອງຮ່າງກາຍທັງຊາຍ ແລະ ຍິງ ທີ່ຈະເປັນຜູ້ກຳເນີດເດັກນ້ອຍ ນ້ອຍຊຶ່ງຈະຕ້ອງມີສຸກຂະພາບສົມບູນແຂງແຮງ ແລະ ສາມາດພິຈາລະນາພະຍາດບາງຢ່າງທີ່ບໍ່ສະແດງອາການໄດ້.
2.ກວດຍ່ຽວ ເພື່ອຄົ້ນຫາພະຍາດເບົາຫວານ ພະຍາດໝາກໄຂ່ຫຼັງ ແລະ ພະຍາດອື່ນໆ ຊຶ່ງເປັນພະຍາດທີ່ມີຜົນຕໍ່ການຕັ້ງມົດລູກໄດ້.
3.ການກວດເອກສະເລ ເພື່ອກວດເບິ່ງຄວາມແຂງແຮງຂອງປອດ ຫາກພົບວ່າ ຝ່າຍໜຶ່ງຝ່າຍໃດເປັນ
ວັນພະຍາດກໍຈະໄດ້ຖືຮັກສາໃຫ້ຫາຍກ່ອນແຕ່ງງານ ເພາະເຊື້ອຈະແພ່ໄປສູ່ອີກຝ່າຍໄດ້ທາງການຫາຍໃຈ.
4.ການກວດເລືອດ ເພື່ອໃຫ້ຮູ້ເຖິງກຸ່ມເລືອດ (ໝູ່ເລືອດ) ຄວາມເຂ້ມຂົ້ນຂອງເມັດເລືອດ.
5.ກວດຫາພູມິຄຸ້ມກັນໄວລັດຕັບອັກເສບບີ ເພາະໄວລັດດຕັບອັກເສບບີມັກເປັນສາເຫດພະຍາດຕັບແຂງແລະ ມະເຮັງຕັບການກວດຫາເຊື້ອຈຶ່ງເປັນວິທີການເພື່ອປ້ອງກັນກ່ອນທີ່ຈະຖ່າຍທອດໄປສູ່ອີກຝ່າຍ ຫາກກວດແລ້ວພົບວ່າ ບໍ່ມີພູມິຄຸ້ມກັນຄວນສີດວັກຊີນປ້ອງກັນທັງຊາຍ ແລະ ຍິງ.
6.ກວດສອບພູມິຄຸ້ມກັນບົກຜ່ອງ HIV ຫຼື ເອດສ໌ ຫາກພົບວ່າຝ່າຍໜຶ່ງຝ່າຍໃດມີການຕິດເຊື້ອ HIV ກໍຈະໄດ້ຫາວິທີການປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ອີກຝ່າຍໜຶ່ງໄດ້ຮັບເຊື້ອໄປດ້ວຍ ແຕ່ຖ້າທັງສອງຝ່າຍມີເຊື້ອ HIV ແລະ ບໍ່ຕ້ອງການມີລູກ ຄວນປ້ອງກັນດ້ວຍການໃສ່ຖົງຢາງທຸກເທື່ອທີ່ມີເພດສຳພັນ.
7.ກວດຫາເຊື້ອຊິຟິລິດ ເພາະຫາກມີເຊື້ອຂອງອີກຝ່າຍຄວນຮີບຖືຮັກສາເສຍກ່ອນ ເພາະພະຍາດນີ້ສາມາດຖືຮັກສາໃຫ້ຫາຍຂາດໄດ້.
8.ກວດຫາພະຍາດທາລັດຊີເມຍ ພະຍາດທາລັດຊີເມຍເປັນພະຍາດເລືອດຈາງທີ່ມີການຖ່າຍທອດທາງກຳມະພັນ ສະນັ້ນການກວດເລືອດເພື່ອຄົ້ນຫາພະຍາດທາລັດຊີເມຍ ຈຶ່ງເປັນເລື່ອງສຳຄັນທີ່ຄູ່ແຕ່ງງານບໍ່ຄວນມອງຂ້າມ ການສີດວັກຊີນປ້ອງກັນພະຍາດຫັດເຢອົນມັນ ຝ່າຍຍິງ ຄວນຮັບການສີດວັກຊີນປ້ອງກັນພະຍາດຫັດເຢອົນມັນກ່ອນຕັ້ງທ້ອງຢ່າງນ້ອຍ 3 ເດືອນ ເພື່ອປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອໃນເດັກນ້ອຍ ການຕິດເຊື້ອອາດເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍພິການ ແລະ ເສັຍຊີວິດ.
